Czym jest joga syntezy?

Określenie „joga syntezy” kojarzy się najczęściej z holistycznym podejściem do jogi, integracją różnych jej systemów w jeden spójny przekaz. Jest tak w istocie, choć to rozumienie „jogi syntezy” to wierzchołek góry lodowej. Zobaczcie więc, jakie bogactwo tradycji i filozofii kryje się za tym terminem!

Joga syntezy według jej twórcy

Joga syntezy została stworzona przez indyjskiego mistrza jogi – Swamiego Sivanandę Saraswati. Jest to całościowy system, który ma pomóc współczesnemu człowiekowi w relacjach z sobą i rzeczywistością, tym co wewnątrz i na zewnątrz nas. Joga syntezy została więc pomyślana jako sposób życia. Pozwala ona na:

• zminimalizowanie ilości stresu w naszym życiu
• pozbycie się znużenia i zmęczenia codziennością
• odzyskanie zdrowia fizycznego i utrzymanie go na wysokim poziomie
• utrzymywanie równowagi psychicznej
• powrót do wewnętrznych wartości duchowych bez konieczności wyrzekania się wspaniałości, które oferuje nam świat.

Istota jogi syntezy

Zdaniem Sivanandy joga syntezy w pełni wyraża się w następujących zadaniach, które należy wcielić w życie:

1. Brahmamuhurta – czas między 4⁰⁰ a 6⁰⁰ rano, kiedy należy odbyć codzienną praktykę
2. Praktyka asan – pozycji jogi
3. Japa – powtarzanie mantry lub imienia boga w zgodzie z własną tradycją religijną
4. Dieta – prosta, u Sivanandy jest to wariant wegetariański
5. Medytacja
6. Swadhjaja – codzienna lektura wybranej przez siebie literatury filozoficznej, religijnej
7. Pozytywne myślenie
8. Brahmacharia – uporządkowanie życia seksualnego
9. Działalność charytatywna
10. Satsang – otaczanie się ludźmi pozytywnymi, prawymi
11. Post
12. Japamala – różaniec noszony przy sobie/pod poduszką
13. Mouna – praktyka milczenia
14. Zdyscyplinowanie mowy
15. Utrzymywanie dobrego samopoczucia niezależnie od okoliczności
16. Praktyka miłości
17. Poleganie na sobie
18. Uważność w obserwowaniu siebie – analiza swoich zachowań, błędów
19. Wykonywanie swoich obowiązków
20. Myślenie o Bogu.

Jak głosił Swami Sivananda, te zasady powinny towarzyszyć joginowi w życiu codziennym. Ich praktyka gwarantowała szybki rozwój fizyczny, psychiczny, intelektualny, moralny i duchowy każdego praktykującego.

Rodowód jogi syntezy

Swami Sivananda zainspirował się m.in. naukami Swamiego Vivekanandy. Chodzi tu głównie o opracowany przez niego według filozofii wedanty podział jogi na:

• Karmajoga – odkrywanie aspektu boskości poprzez pracę oraz obowiązki, które wykonujemy (bezinteresowne działanie)
• Bhaktijoga – odkrywanie aspektu boskości przez pobożność, miłość
• Rajajoga – odkrywanie aspektu boskości kontrolując umysł
• Jnanajoga – odkrywanie aspektu boskości przez wiedzę.

Zalecenia te dotyczą zarówno osób wierzących, jak i ateistów (polegających na sile rozumu i woli), bowiem boskość rozumiana jest tu jako uniwersum nienarzucające żadnych dogmatów. Sivananda te człony zintegrował, tworząc jedną ścieżkę jogi, nazywając ją właśnie jogą syntezy.

Zdaniem Sivanandy człowiek – by osiągnąć doskonałość – powinien rozwijać serce, rozum oraz ręce. Niestety większość ludzi rozwija się jednostronnie i w związku z tym powstaje w nas nierównowaga. Swami zalecał zatem, przy wyborze swojej życiowej ścieżki, połączenie jej z takimi praktykami, jak: hathajoga (tu: asany i pranajamy), która pozwolą utrzymać ciało fizyczne w zdrowiu), rajajoga (kontrola umysłu), która pomoże uspokoić umysł, medytacja oraz karmajoga oczyszczą serce, a mantrowanie wyciszy umysł oraz zasili go inspiracją. Wszystkie aspekty jogi syntezy wg Sivanandy pozwolą więc na osiągnięcie życiowej samorealizacji.

Zobaczmy też, kim był Swami Sivananda!

Swami Sivananda Saraswati – jeden z ojców jogi współczesnej

Swami Sivananda Saraswati rozpoczął swą działalność w okresie renesansu jogi w Indiach w XIX i XX wieku. Między innymi dzięki niemu to dziedzictwo stało się powszechnie znane, zinstytucjonalizowane, zaś wokół niego ukonstytuowała się międzynarodowa wspólnota joginów.

Lekarz i społecznik a powierzchowność medycyny

Sivananda urodził się 8 września 1887 roku w dobrze sytuowanej rodzinie pod nazwiskiem Kappuswami w Pattamadai w Tamil Nadu w południowych Indiach. Po ukończeniu studiów medycznych rozpoczął praktykę lekarską oraz działalność społeczną (wydawał m.in. czasopismo „Ambrosia”). Mając 26 lat wyjechał do Malezji, gdzie zatrudnił się jako lekarz na plantacji bawełny. Cieszył się tam znakomitą reputacją – nie pobierał bowiem opłat za leczenie najbiedniejszych. Na poziomie zdrowia fizycznego kładł nacisk na higienę, właściwy sposób odżywiania się oraz ruch. Miał on jednak poczucie, że to nie wszystko, by w pełni leczyć ludzi. Jego zdaniem stan zdrowia człowieka, podobnie jak odnowa społeczeństwa indyjskiego, musiały dokonywać się na wszystkich poziomach i we wszystkich sferach: fizycznej, psychicznej i duchowej. Kappuswami uświadomił sobie, że medycyna to sposób leczenia bardzo zewnętrzny i powierzchowny. Te wnioski sprawiły, że w 1923 roku wrócił do Indii, by kontynuować poszukiwania.

W Rishikesh

Kappuswami porzucił swój status i majątek, rozpoczął wędrówkę, którą po kilku miesiącach zakończył w Rishikesh, gdzie odnalazł swojego guru (Swamiego Vishwanandę Saraswati) i otrzymał imię Sivananda Saraswati. Podjął tam intensywną sadhanę, medytując wiele godzin dziennie, praktykując asany, pranajamy, krije. Dzięki temu rozpoczął on m.in. leczenie chorych organów za pomocą prany, a zatem Sivananda był… energoterapeutą – po prostu leczył z pomocą energii

Sivananda reprezentował wiedzę (w tym tę duchową) – był przekonany, że jej rozpowszechnianie jest szczególnie potrzebne. Miała ona, rzecz jasna, służyć do rozwijania praktyki. Sam mawiał, że gram praktyki jest lepszy od ton teorii.

Od 1930 roku aż do śmierci opublikował niespełna 300 książek swojego autorstwa oraz różnego typu broszurki z przesłaniami. By zwiększyć swój zasięg przekazywania wiedzy w 1923 roku otworzył ashram w Rishikesh, a w cztery lata później powołał do życia organizację Divine Life Socitety (DLS). W 1945 utworzył Sivananda Ayurvedic Pharmacy oraz All-world Religions Federation (Światową Federację Religii). Nie założył oczywiście nowej religii czy zasad moralności, lecz – jak głoszą jego kontynuatorzy z Sivananda Yoga Europe „pomógł Hindusowi stać się lepszym Hindusem, Chrześcijaninowi stać się lepszym Chrześcijaninem, a Muzułmaninowi lepszym Muzułmaninem”. Sivananda założył w 1948 roku pierwszą akademię jogi – Yoga Vedanta Forest Academy (Leśna Akademia Jogi Wedanty).

Słynni uczniowie Swamiego Sivanandy

Sivanandę otaczało wielu uczniów, w tym jednostek wybitnych, które otrzymały od niego zadania. Jednym z nich był znany na całym świecie rumuński religioznawca, indolog, pisarz  Mircea Eliade. Część joginów utworzyła własne organizacje. Byli wśród nich:

• Swami Satyananda, założyciel Bihar School of Yoga i ruchu Satyananda Yoga
• Swami Vishnu-devananda, założyciel International Sivananda Yoga Vedanta Centres
• Swami Sivananda Radha – Niemka z urodzenia, pierwsza kobieta z Europy zainicjowana przez Sivanandę na sannjasina, założycielka Yasodhara Ashram, Radha Yoga Centres (Kanada)
• Swami Omkaradanda, założyciel Omkarananda Ashram (Himalaje)
• Swami Shantananda, założyciel Świątyni Sztuki (Malezja, Singapur)
• Swami Chinmayananda, założyciel Chinmaya Mission (Indie)
• Swami Jyotirmayananda, Prezydent Yoga Research Foundation (USA)
• Swami Satchidananda, założyciel Integral Yoga Institutes (USA).

Opracowała dr Anna Grochowska-Biodrowicz na podstawie publikacji dr hab. Agaty Świerzowskiej, prof. UJ pt. Joga – droga do transcendencji, Kraków 2009, s. 256-265.